Şekil 1   Operasyon Kartları

Şekil 2   Operasyon Kartları Listesi

Operasyon Kodu alanında, tanımlanacak işleme ait kod yazılır. Aynı zamanda F9 tuşu veya liste düğmesi ile ekrana gelen Operasyon Kartları Listesinden daha önce tanımlanmış olan operasyonların listesini alabiliriz. 

Standart Zaman alanında, tanımlanan operasyona ait standart zaman belirtilir.
Fiyat alanında ise, tek bir model için uygulanacak fiyat tanımlanır. Bu alanlarda tanımlanan değerler model etüdü girişinde ön değer olarak gelir.

Demet etiketi kullanılacak uygulamada işlem kodu en fazla 3 digit olarak tanımlanmalı ve kullanılacak barkod tipine uyan karakterler kullanılmalıdır. (Örnek:EAN tipi barkod kullanılacaksa sadece sayısal karakterler kullanılmalıdır.)

Makina Kartları

Bu bölümde üretimde kullanılacak makineler tanımlanır. 

Şekil 3   Makina Kartları

Şekil 4   Makina Kartları Listesi

Makina Kodu alanına, tanımlanacak olan makinaya ait kod yazılır. Bu alanda, F9 tuşu veya liste düğmesi ile ekrana gelen Makina Kartları Listesinden daha önce tanımlanmış olan makinaların listesini alabiliriz. 

Bu bölümde tanımlanan makinalar, model kartı üzerinde model zaman etüdü yapılırken kullanılır. 

Departman Kartları

Bu bölümde işletme içerisindeki üretim departmanları tanımlanır. 

Şekil 5   Departman Kartları

Şekil 6   Departman Kartları Listesi

F9 tuşu veya liste düğmesi ile ekrana gelen Departman Kartları Listesinden daha önce tanımlanmış olan departmanların listesini alabiliriz. 

Departman bazında rapor alabilmek için departman kartlarının tanımlanması gerekir. 

Kayıp Zaman ve Ekstra Zaman Kartları

Bu bölümde, üretimin durması ve aksamasına neden olan ekstra zaman kayıpları tanımlanır. 

Şekil 7   Ekstra/Kayıp Zaman Tamınları

Şekil 8   Ekstra Zaman Kartları Listesi

Kayıp Zaman
Kayıp Zaman, üretim dışında geçen zamanı ifade eder ve randıman hesaplamasında kullanılır. 
Örneğin, elektrik kesintisi işçiden kaynaklanan bir zaman kaybı değildir, işçinin randımanını eksi yönde etkilememelidir ya da iş bekleme, hatalı planlamadan kaynaklanan bir kayıp zamandır, işçinin çalışmasından kaynaklanan bir kayıp zaman değildir. 

Ekstra Zaman
Standart zaman dışı işleri hazırlayan kartlar açılır. Örneğin fazla mesai, transfer iş zamanı gibi. Bu zamanlar işçi bazında günlük olarak girilerek çeşitli analizler yapılması sağlanır.

Sicil Kartları

İşletmede çalışan her personel için bir personel kart açılır. Sicil kart ile Program kullanıcı kartı arasında Kullanıcı kartındaki Özel Kod-1 alanına burada kartı açılan sicil no girilir ve her istasyonda çalışan personele göre sicil kartı bağlantısının yapılması sağlanır.

Genel alanında, bütün uygulama türlerinde ortak kullanılan bilgi alanları vardır. Burada personelin departman ve atölye bilgileri girilir. 

Şekil 9   Sicil Kartları/Genel

Parça Başı alanı, parça başı uygulayan işletmeler için kullanılır. Burada kota adedi, günlük kazancı ve ücreti girilir.

Şekil 10   Sicil Kartları/Parça Başı

Fiş alanında fişli (batch) sistem kullanıldığında yararlanılacak bilgi alanları vardır. Burada hangi standart zaman diliminin kullanılacağı, tecrübe durumu ve tecrübeli olduğu operasyonlar belirtilir. 

Şekil 11   Sicil Kartları/Fiş

İstasyon alanında, online sistem kullanıldığında yararlanılacak bilgi alanlar vardır. 

Şekil 12   Sicil Kartları/İstasyon

Randıman Hesaplaması Yapılsın mı? alanında, sayım istasyonlarında randıman hesaplamasının yapılıp yapılmayacağı belirtilir. Ancak, sayım istasyonlarında randıman hesaplaması gerekmediğinden ve hızlı çalışması için bu alandaki seçeneğin “hayır” olarak tanımlanması gerekir.
Operasyon Türü alanında, personele ait operasyon türü belirlenir. 
İş Emri Türü alanında ise personelin yaptığı işe göre order ve model hakkında tanımlanan açıklamalar, personelin çalıştığı istasyonun ekranına okuttuğu modelle ilgili bilgiler gelir. 
Örneğin: Kalite kontrolcüye kalite kontrol talimatları, ütücüye ölçü tablosu tanımlanır.


Model İş Etüdü

Bir modelin üretim aşamasında yapılacak işlemlerin tanımlandığı bölümdür. SentezVogue Programının Verimlilik modüIünde işlemlerin yapılabilmesi için model kartının etüt sekmesinde model zaman iş etüdünün yapılmış olması gerekmektedir.

Şekil 13   Model İş Etüdü

İşlem
Bu alanda model no’su girilen modele ait yapılacak operasyonların kodları yazılır. F9 tuşu liste veya düğmesi ile ekrana gelen Operasyon Kartları listesinden uygulanacak operasyon seçilir. 

Makine
Üretim operasyonun hangi makine tarafından gerçekleştirileceği o makinenin kodu yazılarak belirtilir. F9 tuşu veya liste düğmesi ile ekrana gelen Makine Kartları listesinden operasyonda kullanılacak makine seçilir. 

Parça İşçilik 
SentezVogue programının bünyesinde bulunan parça işçilikler modülüyle entegrasyonu sağlar. Üzerinde bulunulan satırdaki üretim operasyonunun hangi parça işçilikle entegre çalışacağı Parça İşçilikler modülündeki sıraya göre numara yazılarak belirtilir. 

Giriş/Çıkış
Bu alanda girilen değere göre SentezVogue programının Parça İşçiliklerde gelen yada giden bölümüne irsaliye oluşturur. Burada gelen için 1, giden için 2 yazılması gerekir. 

Atölye 
Üzerinde işlem yapılan satırdaki operasyonun hangi atölyede yapılacağı cari kodu yazılarak belirtilir. Buradaki atölye kodu SentezVogue programının Cari modülünde cari hesap kartındaki cari koddur. Parça işçiliklerle entegre edildiğinde Parça işçilikler modülünde atölye bilgisi olarak burada tanımlanan atölye bilgisi yansır. 

Beden 
Üzerinde bulunulan satırdaki operasyon için order formundaki bedenlerin sütun numaraları belirtilerek, beden bazında sınırlama yapılabilir. Eğer bir operasyon için beden bazında standart zaman değişkense bu sütun kullanılarak istenen bedenlere ait tanım yapılabilir. 

Adet
Operasyondan kaç adet olduğu belirtilir. 

Standart Zaman-1,2,3 
Bu alanda tanımlanan zaman, üzerinde bulunulan satırdaki operasyonun ne kadar zamanda tamamlanabileceği dakika cinsinden yazılır. Üç değişik standart zaman tanımlanabilir. Burada belirtilen zaman verimlilik modülündeki raporlarda kullanılır. Standart zaman deneyler sonucunda belirlenen tahmini zamandır. Standart zamanların tanımlanması değişik standart zamanlara gôre rapor alabilmemizi sağlar. 

Fiyat 
Bu alana, üzerinde bulunulan satırdaki operasyon için belirtilen tahmini maliyet fiyatı yazılır. Tanımlanan fiyat bilgisi parça işçilikler modülünde fiyat alanına yansır ve order gerçek maliyetinde çıkar. 

Parça İşçilik, G/Ç ve Atölye sütunlarındaki bilgiler fişli barkod sistemi kullanıldığında tanımlanır. Online sistemde giriş ekranında tanımlanan bilgilere göre parça işçiliklere yansır.

Üretim Hattı (Band) Dengeleme

Bir veya daha fazla modelin üretim aşamasındaki operasyonları için kullanılacak makine sayısı, makinelerin birim zamanları ve belirtilen zaman dilimindeki toplam iş sayısını alınabileceği bir rapordur.

Şekil 14   Model Filtresi

Bu bölüme girildiğinde ilk karşımıza gelen filtre ekranıdır. Bu ekran üzerinde Model No alanına, ilk ve son model numaraları, (boş geçilirse bütün modeller için rapor alınır) Model Grubu alanları ya da Müşteri Model No alanları tanımlanır. Kısıtlama alanları tamamlandıktan sonra Başla düğmesine basılarak rapor alınabilir.

Yukarıdaki Model Filtresinde Bir P406 model numaralı SWEAT-SHIRT için model iş etüdü yapılmıştır. Bu etüde göre 3.000 adetlik üretim için 1 iş gününde (480 dakika) kaç makine gerektiği raporlanmıştır.

Bu raporu inceleyecek olursak:

Şekil 15   Model Üretim Hattı (Band) Dengeleme Raporu

Adedi başlığı altında, her üretim aşaması operasyonu için filtrede belirtilen yapılacak adet ve sürecek zaman için kullanılması gereken makine sayıları listelenir. Makine sayısının hesaplanmasında aşağıda belirtilen formül kullanılır:

Makine Sayısı=(Yapılacak Adet * Standart Zaman) / Sürecek Zaman 
                                (filtreden) (Model İş etüdünden) (filtreden) 

Kol takma operasyonu için kullanılan overlok makine sayısı;
                        ( 3000 Adet * 1 dakika ) / 480 dakika = 6 Adet makine dir.

Birim zaman başlığı altında, her üretim aşaması operasyonunda kullanılan toplam makinelerin standart zaman içerisinde toplam çalışılan zamanı hesaplar.

Birim zamanın hesaplanmasında kullanılan formül:
                         Birim Zaman = Makine Sayısı * Standart Zaman
                                                                     (Model İş Etüdünden)

Yan çatma operasyonu için kullanılan overlok makinesinin birim zamanı;
                      
                          2 adet makine * 0.25 dakika cinsinden yüzdelik dilim = 0.50 dakika dır.

Standart Zaman başlığı altında model iş etüdü bölümünde belirtilen standart zamanlar operasyon bazında listelenir.
              
Toplam iş başlığı altında ise filtrede belirtilen zaman dilimi içinde her operasyon için yapılabilecek iş miktarı listelenir. Toplam iş miktarının hesaplanmasında kullanılan formül;
               
                          Toplam İş = Sürecek Zaman * Standart Zaman
                                                   (filtreden) (model iş etüdünden)

Pat takma operasyonu için toplam iş;

                         480 dakika * 0.50 dakika cinsinden yüzdelik dilim = 960 adettir.

Kullanılan makineler başlığı altında kullanılan makinelerin isimleri ve toplam adetleri listelenir.

Seri Kartları

Barkodlu uygulama yapıldığında kullanılır.

Üretim aşamasında verimliliği takip edebilmek için her modele ait bir barkod etiketi hazırlamak gerekmektedir. Burada her modelin sipariş, verilen, kesilecek veya kesilen miktarları için otomatik seri numarası verilerek bu seri numaraları barkod yazıcısından dökülmesi sağlanır. Burada belirtilen seri numaraları her operasyon gelen yada giden aşamaları için bir kez kullanılabilir.

Model etiketi ve Demet etiketi olarak iki tür seri kartı açılabilir.

Seri kartı ekranında iken Serileme düğmesine basıldığında otomatik olarak serileme yapabileceğimiz Otomatik Seri Kartı (Etiket) Hazırlama Formu ekrana gelir. Bu form üzerinden order numarası, seri numarası girilir ve basılacak etiket adedinin hangi birim üzerinden yapılacağı seçilir. Demetteki adet model etiketi kulanılacaksa 1 olarak belirtilir. Birden büyük olursa demet etiketi kullanılacak demektir. Demet etiketi, model etüdündeki operasyonlara göre hazırlanır.

Şekil 16   Seri Kartları

Şekil 17   Otomatik Seri Kartı Hazırlama

Seri kartındaki amaç, her üretilen modele bir kimlik kartı vermektir. Bu kimlik kartında bu işin hangi order ve modele ait olduğu, renk ve beden bilgileri vardır. Açıklama alanına kullanıcının istediği başka bir bilgi yazdırılabilir. Aynı işletmede dikim aşaması demetli ve diğer aşamalar adet bazında takip edilecekse açıklama alanı, model etiketlerinin hangi demete ait olduğunu bilmek amacıyla demet no yazılır. Böylece hangi demette hangi modeller olduğunun takibi sağlanmış olur.

Seri numarası girilirken daha önce girilmiş olan seri numaralarının girilmemesi gerekir.

Order Seri Üretim Durumu (Son İşlem)

Bu raporda Order No alanında belirtilen order üzerinde yapılan operasyonların detay bilgileri görüntülenebilir.


Şekil 18   Order Seri Üretim Durumu

Seri İstatistik Raporu

Bu raporda Seri No alanında belirtilen seri no’ya ait yapılan operasyonlar ve kim tarafından yapıldığı listelenir.


Şekil 19   Seri İstatistik Raporu

Verimlilik Hareket Girişi 

F9 tuşu veya liste düğmesi ile ekrana gelen Sicil Kartları Listesinden işlemi gerçekleştiren personel seçilir.

Şekil 20   Verimlilik Hareketleri

Üretim aşamasında personelin her operasyonun ardından model üzerindeki barkodu okutması gerekir. Bunu yaparken üretimi gerçekleştirir. 

Verimlilik modülünün işlem ekranıdır. Verimlilik modülündeki raporların alınabilmesi burada girilen bilgilere bağlıdır. Burada daha önce serileme işlemi yapılan modelin seri numaraları, barkod etiketlerinden barkod okuyucu ile seri no alanında iken okutularak order, model ve serileme işleminde belirttiğimiz demetteki adet bilgilerinin gelmesi sağlanır. Seri no okutma işleminden sonra seri no bilgisinin sonuna operasyon (işlem) kartında tanımlanan operasyon kodu yazılırsa okutulan bilgiler o operasyon için gerçekleşmiş olur. 

Ayrıca buradaki operasyonlar için model zaman etüdünde belirtilen parça işçilik numarasına göre parça işçiliklerde gelen yada giden olarak irsaliye işlenmesi otomatik olarak yapılır. 

Seri no alanına order-model-işlem kodları girilerek de işlem yapılabilir.

Detaylı Kayıp Zaman Girişler

Personele ait gün içindeki ekstra kayıp zamanlar girilebilir. Personel No alanında F9 tuşu veya liste düğmesi ile ekrana gelen Sicil Kartları Listesinden ilgili personel seçilir.

Şekil 21   Ekstra Zaman Girişleri

Tarih alanına, zaman kaybının gerçekleştiği tarih girilir.

Tip alanında, F9 tuşu veya lise düğmesi ile ekrana gelen Ekstra Zaman Kartları Listesinden ilgili zaman kaybı seçilir.

Zaman alanına, ekstra/kayıp zamanın dakika olarak süresi girilir. Burada girilen bilgiler verimlilik modülündeki raporlarda kullanılır

Toplu Kayıp Zaman Girişler

Bir üretim departmanında herhangi bir nedenden dolayı üretim durması olmuşsa bu ekrandan girilebilmektedir.

Şekil 22   Toplu Kayıp Zaman Girişleri

Tarih alanına, üretimin durmuş olduğu günün tarihi girilir. Departman alanında F9 tuşu veya liste düğmesi ile ekrana gelen Departman Kartları Listesinden üretimin durmuş olduğu departman seçilir.

Türü alanına, Ekstra/Kayıp Zaman kartlarında tanımlanan kod bilgisi girilir. Zaman alanına ise dakika üretimin durma sürmesi yazılır. 
Burada yazılan bilgiler verimlilik modüIü raporlarında dikkate alınarak personelin verimliliğini olumsuz yönde etkilemektedir. 

Barkod Hareket Girişi

Şekil 23   Barkod İşlem Formu

Seri No alanında,barkod okuyucu yardımıyla daha önce serileme işlemi yapılan ve barkod yazıcısıyla etiketleri bastırılan orderın seri numaraları okutularak parça işçilik hareket girişleri yapılabilir. Seri no okutulduktan sonra order, model, renk, beden ve adet bilgileri otomatik olarak gelir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus bir operasyon gelen yada giden olarak okutulmuşsa aynı seri no, aynı operasyona gelen yada giden olarak tekrar okutulmaması gereğidir.


Barkod Nedir? 

Barkod, OTOMATİK TANIMA/VERİ TOPLAMA (OT/VT) teknolojisinin temel taşıdır.

Barkod; değişik kalınlıklardaki dik çizgi ve boşluklardan oluşur. Bir barkod, uygun okuyucu ile okutulduğunda, okuyucu siyah ve beyaz çizgileri elektrik sinyallerine dönüştürür. Okuyucunun kod çözücüleri de bu sinyalleri çözerek anlayabileceğimiz rakam ve karakterlere çevirir. Bu çizgiler sadece ürünün referans numarasını içerir. Barkod çizgileri; ürün ile ilgili açıklamalar içermez, sadece o ürünün referans numarasını (kodunu) saklar. Bu kod ile ürün bilgisayara tanıtılır, bilgisayarda ürün ile ilgili açıklayıcı, detaylı bilgiler tanımlanmış durumdadır. 

Örneğin, bir konfeksiyon firmasına üretilen modellerin üzerinde bulunan barkod çizgileri o modele ait order numarası, model numarası, model adı, renk ve beden bilgilerini içermez. Bu çizgiler referans numarasıdır. Bu referans numarası ile model bilgisayara tanıtılmıştır. Model ile açıklayıcı bilgiler bilgisayarda kayıtlıdır.

Barkod uygulamaları son 15 yılda hızla artmış, yaşantımızın pek çok alanına girmiştir. Bugün marketlerde ürünlerin üzerinde, kütüphanede kitapların üzerinde, kartlarınızın üzerinde, gelen paketlerin, dergilerin üzerinde ve daha pek çok yerde barkod çizgilerine rastlamak mümkündür.

Barkod Niçin Kullanılır?
Barkod, HIZLI, KOLAY ve DOĞRU bilgi giriş metodudur. Barkod ile toplanan bilgiler doğrudur, güvenilirdir. Hızlıdır, işçilik zamanını azaltır. Toplanan bilgiler detaylıdır, datanın daha etkili bir şekilde değerlendirilmesini sağlar. Barkod sonuçta bilgilerin bilgisayara girilmesi için bir yöntemdir. Bu yöntemin yararları;

Doğruluk
En doğru bilgiyi almanızı sağlar, kullanıcı hatalarını ortadan kaldırır. Benzer ürünler veya benzer kodlara sahip ürünler arasındaki karışıklığı önler.

Hız
Hızlı data girişinin iki önemli avantajı vardır.

1. İstenen bilgi manuel şekilde toplanacak, bilginin çok çok üstünde bir hızla ve doğru bir şekilde bu bilgileri işleyebilecek, değerlendirebilecek kişilere veya ortama ulaşır.
2. Bu toplanan doğru bilgiler bilgisayar ortamında olduğu için yine çok hızlı bir şekilde bu bilgileri işleyebilecek, değerlendirebilecek kişilere veya ortama ulaşır.

Ekonomik
Doğruluğun artması ve data giriş hızının yükelmesi ile işçilik maliyeti düşecek sistem daha ekonomik olacaktır.

Kullanışlılık
Barkod ürünleri yani okuyucular, yazıcılar vb. tüm OT/VT ürünlerinin kullanımı, bilgisayara kurulması ve işletmesi çok kolaydır. Bu sistem ile güvenilir, detaylı, hızlı datalar toplanır. Toplanan bu datalar ile sistem daha etkili yönetilebilir.

Barkod ile ilgili unutulmaması gereken en önemli nokta: Barkod uygulamasının başarılı olmasında toplanan dataları kabul eden, değerlendiren yazılımın %95 oranında önemli bir rolü vardır. (Sentez Yazılım, yazılımlarında barkod çözümleri çok iyi bir şekilde uygulanmıştır.)

Barkod Çeşitleri
Pek çok barkod çeşitleri vardır. Bazıları sadece nümerik değerleri kabul eder. (UPC , EAN, interleaved 2 of 5 gibi) Bazı barkod çeşitleri sabit uzunluktadır;

UPC-A 12 digit
UPC-E 6 digit
EAN-13 13 digit
EAN-8 8 digit

Bazı barkod çeşitleri hem nümerik hem de alfabetik karakterler içerir.;
Code 39
Code 93
Code 128

Bazı barkodlarda bütün karakterler kodlanabilir;
Code 128

Barkod Etiketleri
Barkod etiketi yazdırmanın birkaç yolu vardır. Bunlar;

A- Lazer yazıcıda: SentezVogue Programında orderın serileme işleminden sonra serileme işlemi bir dosyaya (Barcode.DAT) aktarılarak başka bir program yardımıyla lazer yazıcıya gönderilebilir.

Lazer Yazıcıda Bastırmanın Avantajları:
1- Lazer yazıcı barkod yazıcısından daha ucuzdur.
2- Lazer yazıcı ile basacağınız etiketlerin tasarımında daha esneksiniz.
3- Lazer yazıcı etiket çeşitleri daha bol ve uygun fiyatlıdır.
4- Lazer yazıcıyı etiket basımı dışında da kullanabilirsiniz.
5- Lazer yazıcının daha yaygın kullanımı olduğundan servis ve yedek parça sorunu yoktur. 

B- Barkod yazıcısında: İki çeşit baskı tekniği vardır.

1- Termal yazıcıda termal baskı; SentezVogue Programında orderın serileme işleminden sonra direkt olarak barkod yazıcısına gönderilir. Bu işlemden önce barkod yazıcısının kullanabileceği formatta bir text dosyası (Seri.TXT) hazırlanmalıdır. Bu text dosyasına uygun olarak SentezVogue Yükleme Programının form modülündeki verimlilik seri formunda form tanımı (Seri.FRM) yapılmalıdır.

Özellikleri:
1. Ribon masrafı yoktur, yakarak basar,
2. Termal etiketi kullanır,
3. Etiket ömrü kısadır, kısa sürede tüketilecek etiketler için uygundur,
4. Direkt termal yazıcıya göre daha ekonomiktir.

2- Direkt Termal (Termal Transfer) baskı;

Özellikleri:
1. Ribon masrafı vardır,
2. Velium etikete veya plastiki, dokuma gibi etiketlere baskı yapabilir,
3. Etiket ömrü çok uzundur,
4. Termal barkod yazıcıya göre daha pahalıdır.