SERBEST MESLEK DEFTERİ

   
 
 

Serbest Meslek Defteri Gelir / Gider Hareketlerinin İşlenmesi

Müşavir müşterisi olan serbest meslek mükellefine ait gelir / gider hareketlerini, Sentez Müşavir programında S.M. Defteri\ Gelir / Gider Hareketleri ekranı üzerinden kayıt altına almaktadır. Mükellefe ait gelir gider hareketlerinin programda kayıt altına alınması oldukça basittir. Her iki hareket tipi tek ekrandan girilmektedir. Hareket giriş ekranının sol üst köşesinde bulunan Hareket Tipi seçeneğinden işlenecek olan hareketin tipi belirlenir. Yine bu seçim işleminden sonra ekranın sağ üst köşesinde yer alan, hızlı tarih sınırlandırma seçeneği olan Tarihe Göre Sorgula alanından da aktif haldeki hareket tipine ait daha önceden işlenmiş olan kayıtların ekranda listelenmesi sağlanır. Sınırlandırmalar şu şekilde yapılabilmektedir.

Tüm Kayıtlar: Seçilen hareket tipine ait işlenmiş olan tüm kayıtları listeler.

Sadece Bugün Girilen Kayıtlar: Seçilen hareket tipine ait ve aktif sistem tarihinde bugüne ait olan kayıtları listeler.

Sadece Bu Hafta Girilen Kayıtlar: Seçilen hareket tipine ait ve aktif sistem tarihinde bu haftaya ait olan kayıtları listeler.

Sadece Bu Ay Girilen Kayıtları: Seçilen hareket tipine ait ve aktif sistem tarihinde bu aya ait olan kayıtları listeler.

 

S.M. Defteri Gelir / Gider Hareketleri İşleme Ekranı


Serbest Meslek Defteri Gider Hareketleri

Serbest meslek defteri gider hareketleri mükellefe ait yapılmış olan gider hareketleridir. Hareket tipi gider hareketi olan kayıtlar resmi defter dökümüne yansırken defterin sol tarafında yer alan hareketlerde yer almaktadır. Gider hareketleri bölümünde yer alan alanları sırası ile tanıyalım;

Sıra: Sıra S.M. defteri gider hareketlerinin işlem kayıt numarasıdır. Otomatik olarak program tarafından verilmektedir. Ancak resmi defter dökümleri sırasında hareketler rapor anında tekrar sıra numarası almaktadır. Kullanıcı daha önceden işlemiş olduğu bir hareketi iptal etse bile program en büyük işlem sıra numarası ne ise onun üzerinden devam edecektir. Örneğin gider hareketlerinde toplam 10 adet kayıt var ve kullanıcı 6. kaydı iptal ettikten sonra yeni bir kayıt işlemek istediği zaman program 11’den devam edecektir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır. Program defter dökümü sırasında rapor için numaralandırma işlemi yapmaktadır.

Tarih: Gider hareketinin evrak tarihi bu alana işlenir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Belge No: Gider hareketine ait evrak numarası bu alana işlenir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Hesap Kodu: Gider hareketlerinin hangi detay hesapla ilişkilendirileceği bu alanda belirlenmektedir. Kayıt girişi sıranda listeleme kutusundan seçilmektedir. Program listeleme sırasında arama yapıldığında yazılan değere göre kayıtları otomatik olarak filtrelemekte ve uygun olmayan kayıtları listeden kaldırmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Hesap Adı: Gider hareketlerinin bir önceki madde de ilişkilendirilen detay hesap koduna ait isim bilgisidir. Bilgi amaçlı kullanılan bir sütundur ve üzerinde değişiklik yapılamamaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

İşlem Tipi: İşlem tipi yapılan gider hareketinin türünün belirlendiği alandır. Bu sütun S.M. defteri gider hareketlerinin en önemli alanlarından birisidir. Burada yapılacak seçime göre girilen değerin Hesap Özeti, KDV özeti vb. raporla yansıması değişmektedir. Gider hareketlerinin çeşitlendirilmesinde aşağıdaki işlem tipleri kullanılmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

  • 02 – Masraflar
  • 04 – Kira Ödemesi
  • 05 – Muhasebeci Ödemesi
  • 06 – Ücret Ödemeleri
  • 07 – Demirbaş KDV’si
  • 08 – Demirbaş Amortismanı
  • 09 – Demirbaş Satış Zararı
  • 10 – Diğer Giderler

Stopaj: Girişi yapılan gider kaydının stopaj kesintisi var ise bu sütunda tanımlanır. Sütunun ok tuşu ile stopaj kod listesi açılır. Açılan listeden kaydın ilgili stopaj kodu seçilir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Satır Açıklaması: Satır açıklaması da yapılan gider işlemine ait belirtilmesi gereken özel bir not, açıklama vs. bir bilgi varsa tanımlaması bu alandan yapılmaktadır. Program açıklama alanına daha önceden girilmiş olan değerleri gruplayarak kullanıcının aynı açıklamayı tekrar yazmasına gerek kalmadan listelemekte ve kullanıcının bunu listeden seçebilmesini sağlamaktadır. Açıklamalara ait liste ekran, açıkken gelir / gider tipinin değişmesinde veya ekran ilk defa yüklenirken yenilenmektedir. Yani ekran açık durumdayken siz 10 adet değişik açıklama girseniz bile ekran kapanıp açılmadan veya gelir / gider tip değişikliği yapmadan girmiş olduğunuz farklı açıklamalar listeye yansımayacaktır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Gider Tutarı: Gider tutarı gider hareketine ait brüt tutardır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Stopaj Oranı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen stopaj türünde stopaj oranı tanımlandı ise bu alana ön değer olarak gelmekte ve gider hareketine ait stopaj kesinti tutarı bu alana girilen % değeri üzerinden hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Stopaj Tutarı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen stopaj türünde stopaj oranı tanımlandı ise Stopaj Oranı alanına gelen % değeri üzerinden hesaplanan stopaj tutarı alanıdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Fon Oranı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen Stopaj türünde Fon oranı tanımlandı ise bu alana ön değer olarak gelmekte ve gider hareketine ait fon kesinti tutarı bu alana girilen % değeri üzerinden hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Fon Tutarı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen stopaj türünde Fon oranı tanımlandı ise Fon Oranı alanına gelen % değeri üzerinden hesaplanan Fon tutarı alanıdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

KDV %: İşlenen gider hareketine ait KDV % değeri bu alana girilmektedir. Ön değer olarak tanımlanmış olan detay hesap kartından gelmektedir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

KDV D/H: İşlenen gider hareketine ait Gider Tutarı alanına işlenen değerin KDV dahil değer mi yoksa girilen tutara KDV ilave edilecek mi seçeneği bu alanda belirlenmektedir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Matrah: Gider tutarı alanına girilen brüt tutardan stopaj tutarı + fon tutarı çıkarıldıktan sonra kalan rakamdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

KDV Tutarı: Gider tutarı alanına girilen brüt tutar ve KDV % alanına girilen KDV oranı üzerinden hesaplanan KDV tutarına ait değerdir. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Toplam: Gider tutarı alanına girilen brüt tutar üzerinden hesaplanan Matrah + KDV Tutarı alanlarından hesaplan rakamdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Serbest Meslek Defteri Gelir Hareketleri

Serbest meslek defteri gelir hareketleri mükellefe ait yapılmış olan gelir hareketleridir. Hareket tipi gelir hareketi olan kayıtlar resmi defter dökümüne yansırken defterin sağ tarafında yer alan hareketlerde yer almaktadır. Gelir hareketleri bölümünde yer alan alanları sırası ile tanıyalım;

Sıra: Sıra S.M. defteri gelir hareketlerinin işlem kayıt numarasıdır. Otomatik olarak program tarafından verilmektedir. Ancak resmi defter dökümleri sırasında hareketler rapor anında tekrar sıra numarası almaktadır. Kullanıcı daha önceden işlemiş olduğu bir hareketi iptal etse bile program en büyük işlem sıra numarası ne ise onun üzerinden devam edecektir. Örneğin gelir hareketlerinde toplam 10 adet kayıt var ve kullanıcı 6. kaydı iptal ettikten sonra yeni bir kayıt işlemek istediği zaman program 11’den devam edecektir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır. Program defter dökümü sırasında rapor için numaralandırma işlemi yapmaktadır.

Tarih: Gelir hareketinin evrak tarihi bu alana işlenir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Belge No: Gelir hareketine ait evrak numarası bu alana işlenir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Hesap Kodu: Gelir hareketlerinin hangi detay hesapla ilişkilendirileceği bu alanda belirlenmektedir. Kayıt girişi sıranda listeleme kutusundan seçilmektedir. Program listeleme sırasında arama yapıldığında yazılan değere göre kayıtları otomatik olarak filtrelemekte ve uygun olmayan kayıtları listeden kaldırmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Hesap Adı: Gelir hareketlerinin bir önceki madde de ilişkilendirilen detay hesap koduna ait isim bilgisidir. Bilgi amaçlı kullanılan bir sütundur ve üzerinde değişiklik yapılamamaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

İşlem Tipi: İşlem tipi yapılan gelir hareketinin türünün belirlendiği alandır. Bu sütun S.M. defteri gelir hareketlerinin en önemli alanlarından birisidir. Burada yapılacak seçime göre girilen değerin Hesap Özeti, KDV özeti vb. raporla yansıması değişmektedir. Gelir hareketlerinin çeşitlendirilmesinde aşağıdaki işlem tipleri kullanılmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

  • 02 – Peşin Hizmet Satışı
  • 05 – Hizmet Satışı Kredili
  • 06 – İstisna
  • 07 – İade
  • 08 – Demirbaş Satışı
  • 09 – Demirbaş Satış Kârı
  • 10 – Diğer Gelirler
  • 11 – Demirbaş Satış KDV’si

Stopaj : Girişi yapılan gelir kaydının stopaj kesintisi var ise bu sütunda tanımlanır. Sütunun ok tuşu ile stopaj kod listesi açılır. Açılan listeden kaydın ilgili stopaj kodu seçilir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Satır Açıklaması: Satır açıklaması da yapılan gelir işlemine ait belirtilmesi gereken özel bir not, açıklama vs. bir bilgi varsa tanımlaması bu alandan yapılmaktadır. Program açıklama alanına daha önceden girilmiş olan değerleri gruplayarak kullanıcının aynı açıklamayı tekrar yazmasına gerek kalmadan listelemekte ve kullanıcının bunu listeden seçebilmesini sağlamaktadır. Açıklamalara ait liste, ekran açıkken gelir / gider tipinin değişmesinde veya ekran ilk defa yüklenirken yenilenmektedir. Yani ekran açık durumdayken siz 10 adet değişik açıklama girseniz bile ekran kapanıp açılmadan veya gelir / gider tip değişikliği yapmadan girmiş olduğunuz farklı açıklamalar listeye yansımayacaktır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Gelir Tutarı: Gelir tutarı gelir hareketine ait brüt tutardır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Stopaj Oranı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen stopaj türünde stopaj oranı tanımlandı ise bu alana ön değer olarak gelmekte ve gelir hareketine ait stopaj kesinti tutarı bu alana girilen % değeri üzerinden hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Stopaj Tutarı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen stopaj türünde stopaj oranı tanımlandı ise Stopaj Oranı alanına gelen % değeri üzerinden hesaplanan stopaj tutarı alanıdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Fon Oranı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen Stopaj türünde Fon oranı tanımlandı ise bu alana ön değer olarak gelmekte ve gelir hareketine ait fon kesinti tutarı bu alana girilen % değeri üzerinden hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Fon Tutarı: Stopaj sütununda herhangi bir seçim yapıldı ise ve seçilen stopaj türünde Fon oranı tanımlandı ise Fon Oranı alanına gelen % değeri üzerinden hesaplanan Fon tutarı alanıdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

KDV %: İşlenen gelir hareketine ait KDV % değeri bu alana girilmektedir. Ön değer olarak tanımlanmış olan detay hesap kartından gelmektedir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

KDV D/H: İşlenen gelir hareketine ait Gelir Tutarı alanına işlenen değerin KDV dahil değer mi yoksa girilen tutara KDV ilave edilecek mi seçeneği bu alanda belirlenmektedir. Serbest meslek defteri dökümlerine yansımayan bir alandır.

Matrah: Gelir tutarı alanına girilen brüt tutardan stopaj tutarı + fon tutarı çıkarıldıktan sonra kalan rakamdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

KDV Tutarı: Gelir tutarı alanına girilen brüt tutar ve KDV % alanına girilen KDV oranı üzerinden hesaplanan KDV tutarına ait değerdir. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Toplam: Gelir tutarı alanına girilen brüt tutar üzerinden hesaplanan Matrah + KDV Tutarı alanlarından hesaplan rakamdır. Kullanıcı bu alana müdahale edememektedir. Bu alan program tarafından otomatik olarak hesaplanmaktadır. Serbest meslek defteri dökümlerine yansıyan bir alandır.

Gelir / Gider Hareketlerinde Stopaj ve Fon Payı Tutarlarının Hesaplanması

Serbest Meslek defteri gelir gider hareketleri işlenirken S.M. kayıt düzeninde kullanılan Stopaj ve Fon Paylarına ait kesinti tutarları Sentez Müşavir Programında şu şekilde hesaplanmaktadır.

  Stopaj Tutarı Brüt Tutar * Stopaj Oranı / 100
  Fon Payı Tutar Stopaj Tutarı * Fon Payı Oranı / 100
  Matrah Brüt Tutar – (Stopaj Tutarı + Fon Payı Tutarı)
  KDV Tutarı Brüt Tutar * KDV Oranı / 100
  Toplam  Matrah + KDV Tutarı